“İnsanoğlu dünyayı zincirleyen bütün güçlerden, iradesini kazandığında kurtulur.” Goethe
Hal böyle iken, insanı toplum dışı yapan olumsuz davranışların başında kendini beğenme, büyüklenme, kendini diğer insanlardan üstün görme ve üstün tutma olarak tanımlanan çağımızın hastalığı olan kibir gelmektedir. Kibirli insan özünde mücadele edemeyen, sevgiden, merhametten, şefkatten yoksun, bencil, çıkarcı,kıskanç, ben bilirim, benim dediğim doğru gibi egosunu ön plana çıkaracak düşüncelere sahip biridir. Bu haliyle kibir kişinin iradesini doğru kullanma ve olgunlaşmasındaki en büyük engeldir. Kibirli olan insan eksik ve yanlışlarını görmek ve onlarla yüzleşmek yerine karşısındaki insanların eksik ve yanlışlarına müdahil olarak kendi yanlışlarından kaçar. Sevgi, saygı,tevazu,vefa, şefkat, hoş görü gibi erdemlerden tamamen uzaktır. Temelde bakıldığında kibir, hırs ve kıskançlık öz güven eksikliği ve irade zayıflığının bir sonucudur.
Hiç şüphesiz insan şerefli, onurlu ve değerli bir biçimde yaratılmıştır. Onurlu olarak yaratılan insanı onurlu veya onursuz kılan temel ölçü ise, onun iradesini kullanış biçimi olan davranışlarıdır. İradesini olumlu yönde kullanan insan onurlu, uyumlu, mutlu, olgun aranılan bir insan olurken, olumsuz davranışlar sergileyen kimse ise, toplum dışı, sevilmeyen, istenmeyen biri oluverir... Her ne kadar son dönemlerde toplumumuzda, onursuzca davranışlar sergileyen kimseler kabul görmüş, baş tacı edilmiş gibi gözükse de, onursuzluk yapmaktan uzak değildir.
Kibri artan insanın hırsı da artmaktadır. Kibir ve hırs Para, makam ve gücün getirdiği davranış bozukluklarının başında gelir. Kibirli insanların sözlerine güvenilmez. Yalan ve riya ile elde ettiği başarısı bir de kabul görürse değme keyfine... Kibrini, hırsını arttırdıkça arttırır. Kendince geliştirdiği güya akılcı ve alçak gönüllülük de yine kibrin bir parçasıdır. Bu kendine karşı dürüst olamayıp kendi ile yüzleşemeyenlerin giydiği bir kılıftır.
İnsanoğlu ilk cinayeti kıskançlık ve daha büyük olma isteği - hırs yüzünden işlemiştir. Kutsal kitabımız Kur'anda;
“Onlara Adem’in iki oğlunun kıssasını anlat. Hani ikisi birer kurban sunmuşlardı da birinden kabul edilmiş, diğerinden kabul edilmemişti. Birisi “Seni kesinlikle öldüreceğim” derken, diğeri “Allah ancak takva sahiplerinden kabul buyurur. Sen öldürmek için bana el uzatsan da ben öldürmek için sana el uzatmayacağım. Çünkü ben Alemlerin Rabbi Allah’tan korkarım. Dilerim, hem benim, hem de kendinin günahını yüklenip cehennemi boylarsın.” dedi.
Kardeşini öldürmek, kendini kaptırdığı ihtirasına hiç de zor gelmedi ve böylece kaybedenlerden oldu." Maide suresi 27/30 anlatılmaktadır.
Kısaca, hırs ve kıskançlıktan doğan günah, Kabil'in kibrinin yok olmasıyla yerini azaba bırakmıştır. Kabil; hırs ve kibir ile irade zayıflığına yenilir ve günah işler.
Hz Muhammed (s.a.v) de, "Kalbinde zerre miktar kibir bulunan kimse asla cennete girmeyecektir!" buyurarak kibirli olan kimsenin cennete giremeyeceğini duyurmuştur...
Günümüzde de hırs, kibir ve kıskançlık yüzünden; savaşlar, ölümler, zulümler, haksızlıklar, hukuksuzluklar, cinayetler, tacizler gibi insan onuruna haysiyetine yakışmayan günahlar işlenmeye devam etmektedir.
Nietzsche'nin dediği gibi; “Kibir ruhu kaplayan deridir.” Bu yönüyle gerçekten tamamen uzak ve habersizdir.
Şunu unutmamalıyız ki, hangi mevki- makama gelirsek gelelim, ne kadar çok maddi kazanımlarımız olursa olsun, hepimiz bu hayatta birer öğrenciyiz. Bu bilinçle yaşayan insan; hakikat ve bilgelik ışığında kibir, kıskançlık ve hırs karanlığının kendisini etkilemesine izin vermeyecektir...
Kibir hırs ve kıskançlık insan ruhuna yüktür... Huzurlu mutlu bir yaşam düşleyen bu yükten uzak durmalıdır.
Muhabbetle,
Hanife MERT