Türkü Sözleri
Urfa’nın etrafı dumanlı dağlar
Ciğerim yanıyor aney gözlerim ağlar
Benim zalim derdim cihanı yakar
Gezme ceylan bu dağlarda seni avlarlar
Anandan babandan yardan ayrı koyarlar
Urfa dağlarında gezer bir ceylan
Yavrusunu kayıbetmiş ağlıyor yaman
Yarimin derdine bulmadım derman
Gezme ceylan bu dağlarda seni avlarlar
Anandan babandan yardan ayrı koyarlar
Ceylan senin gibi yüreğim yara
Cihanda derdime aney bulmadım çare
Bir yavru kaybettim gözleri kara
Gezme ceylan bu dağlarda seni avlarlar
Anandan babandan yardan ayrı koyarlar
Cemil Cankat - Urfa
Makale: A.Rezak Elçi
Urfa Müzik Kültürü Evrensel bir değerdedir.
İnsanları aynı ezgide buluşturan ve bir araya getiren bir güce sahiptir.
Bugün Urfalı olsun-olmasın müzikle ilgilenen herkesin Urfa müziğine katkısı vardır az-çok emeği vardır. Bunu inkâr etmemiz mümkün değildir.
Klasik form özelliği kazanmış olan türkülerimiz, geçmişten günümüze kulak süzgecimizden geçip her Urfa'lının gönül hanesinde arınmıştır.
Müziğimizin, ezgi yapısının güzelliği, söz zenginliğinin bolluğu, eser sayısının çokluğu, kaliteli ve sistemli bir şekilde icra edilmesi bakımından Türk Halk Müziği içersinde ayrı bir yeri ve ayrı bir değeri vardır.
Bu yönüyle Urfa müziği bugün kendini sadece Türkiye’de değil, Kafkaslardan, Türk-i Cumhuriyetlerine, Orta doğudan, Balkanlara kadar adını duyurmuş, kanıtlamış, her yaştan insana sevdirmiştir.
Müzik piyasasında bulunan Urfalı ses sanatçılarının çokluğu ve renkliliği sanırım bunun en güzel kanıtıdır.
Onun için Sevincimizi, kederimizi, ıstırabımızı, gönül yaramızı, duygu ve düşüncelerimizi, türkülere, hoyratlara, gazellere, manilere dökmüşüz, her şeyden önce şehrimizle özdeşleşmiş bir müzik makamının sahibiyiz.
Kökeni ortaçağa dayanan bu makama; “Rehavi” makamı denilmiş…
Yani “Urfalı” Urfa’ya özgü anlamı olan makam yüzyıllar boyu vücut bulmuş bu coğrafyada…
Yazının başında da dedik ya; müzik evrensel bir dildir.
Her ne kadar sanatkâr (okuyucu) anlamadığımız bir dil ve lehçede parçayı seslendirse de, ona eşlik eden enstrümanlar bize o dili anlama bahtiyarlığı bahşetmektedirler.
Parçayı dinlerken yabancısı olmadığımız, hoş bir duygu ve ahenk kaplar bedenimizi…
Sonra gevşer rahatlarız.
Çalınan parçanın bize evrensel bir mesaj verdiğini anlarız kendimizce…
Bu bile bize, daha önce bu tınları bir yerlerden dinlediğimizin birer ifadesi olur sanki…
Türkü hikayesi
Bu parçanın öyküsü şöyle:
“Bu parça Urfa’nın eski, aynı zamanda geleneksel bir şarkısıdır.
Avcıların ceylanların nerede olduğunu meraklanıp bulmak için köpekleri ile (tazı) dağlarda gezmelerini, yani ceylanın peşine düşmelerini anlatır.
Ama şarkının anlattığı gerçekte bu değildir. Çocuğunu kaybeden bir annenin, bakış açısından şarkının seslendirilmesidir. Anne çocuğunu ceylana benzeterek parçadaki betimlemeyi yapar ve çocuğuna sürüden ayrılmaması için, uzaklara gitmemesi için onu uyarır. Oradan ayrılması halinde, onun avcılar tarafından öldürüleceğini, parçalanacağını söyler.
Bu şarkı da anne, Urfa’nın vahşi ve güzel dağlarının, tehlikeli bir yer olduğuna sık sık vurgu yapılır. Çocuğunu kaybetmeden önce, yaptığı uyarıların sonucunda çocuğun tehlikeli yolu asla görmediğini de belirtir. Anne çocuğunu kaybetmenin, korku ve hüznünü nasıl hissettiğini ona her baktığında daha iyi anlar.” Denilmekte (Parçanın İngilizce çevirisinden)
“Tüm şarkılar, türküler farklı dünyaların güzellikleridir.
Eğer bir şey sizin için kötü ise her zaman hüzün doludur ve siz de orada, yani o ortamda olursunuz hüzünle dolusunuzdur demektir.
Dünyanın en güzel yerinde olsanız da bu kaçınılmazdır. Dünyanızın, ne zaman ve ne şekilde değiştiğini ancak yaşayarak anlarsınız.
İyi veya kötü olan her “an”ınıza değer vermek sizin elinizde çünkü siz; iyinin mi-kötülüğü, ya da kötülüğün mü – iyiliği beslediğini asla bilmezsiniz.
Çağdaş iletişimin sonucu olarak hepimiz dünyanın değişik kültürlerinden etkilenip yararlanıyoruz. Bu kültürlerden besleniyoruz. Bende bunun olumlu taraflarını müziğimde yaşatmak istiyorum” Diyor sanatçı…
Kaynak: rehavisanat.com
yıllaar yıllar önce keyfim geldiğinde camdan dışarı bakar bakar mırıldanırdım, aklıma pek çok hatıralar geldi sevgili yaren'im..dertlendirdin bak şimdi beni :)
YanıtlaSilbenim zalim derdim cihanı yakar..amaaaann off deyip öpeyim seni..
Canım arkdaşım, seni üzdümse affet beni.. Türkülerimiz biz değil miyiz? Bizi anlatır, her notasında kendimizden bir şeyler buluruz..Dinlerken bizi alırr götürür bir yerlere.. Gülçinciğim, Müjde ve annesi de çok severmiş bu türküyü. Ben de O'na söz vermiştim,senin için araştırıp yayınlayacağım diye.. Yani anlayacağın Müjde'ye verdiğim sözü yerine getirdim.. Ben de seni öpüyorum canım, kocamann sevgilerimi gönderiyorum..Sağlıklı ve mutlu kal..
YanıtlaSilyoo estağfurullah geçmiş gitmiş hatıralar geldi aklıma, hafifde tebessümle takıldım sana..bilmiyordum müjde ablanında bu türküyü sevdiğini..ne iyi etmişsin yüreğine sağlık, bazen hatıralar küçük bir mırıldanma, bazen bir şiirde şarkıda çıkıp karşımıza çıkabiliyor, iyi de oldu :)
YanıtlaSilsevgilerimle..
Evet Haklısın canım.. Hatıralar bize ait. O anları yaşayan bizleriz.İstesekte ne kadar vazgeçebiliriz ki? Bir şekilde karşımıza çıkarak unutturmuyor kendini. Ancak onlara takılmanın bize çok fazla katkısının olamyacağı bilincini de gözardı etmemek lazım..Sadece ders almak anlamında dikkate alınmalı diye düşünürüm..sevgiler, esenlikler canım..
YanıtlaSilYaren'ciğim!!!Çok teşekkür ediyorum canım arkadaşım, sana zahmet oldu ama biliyordum sözünün eri bir insan olduğunu, panelde görür görmez o kadar sevindim ki, biraz geç gördüm çünkü Hürrem'e baktım:))hikayesinin böyle olduğunu hiç tahmin etmemiştim...ben acaba birisi gelin olan ama sonra mutsuz olan kızı için mi yazdı diye düşünürdüm hep..bazen bulaşık yıkarken söylerdim annem de odadan Gülçin gibi "üzdün beni şimdi" derdi..ama dayanamaz benimle birlikte söylerdi bazen de..sanırım her türlü derdi olan insan bu türküde kendini buluyor..tekrar teşekkürler canım, sağol öpüyorum ikinizi de..:)
YanıtlaSilCanım arkadaşım, hani ben sana demiştimya hikayeyi buldum ama yayınlayacağım diye..Öyle aynı türden konuları arka arkaya yayınlayıp sıkmak istemiyorum sizleri.. Aralara farklı konuları ekliyorum..Hikayeyi araştırırken önceleri ben de senin gibi acıklı dramatik bir olay bekliyordum. Farklı farklı yazılar vardı. Onlar genelde Urfa hakkında bilgi vermişler, konuya hiç değinmemişler.. En gerçekçi olduğunu düşündüğüm bu makaleyi buldum..Herhalde böyle bir derleme yapılamdı galiba, aksi halde yayınlanırdı...
YanıtlaSilBu aralar seni çok sıkıntılı görüyorum. Haklı olduğunu ve hassasiyetini biliyorum.. Seni azıcıkta olsa o sıkıntılı konulardan çekip çıkarmak biraz rahatlatmak istedim..:) Sanırım amacına ulaştı..Yorumundan hissettim.:) Sana kocamann sevgilerimi gönderiyorum,benim, yüreği sevgi ve merhametle bezenmiş arkadaşım..
Çook sevdiğim bir türküdür beni ne zaman dinlesem hüzünlendirir yüreğine emeğine sağlık hanife hanım sevgiler selamlar
YanıtlaSilYavuz Bingöl'ün kendine has uslubu ile dinlemek te farklı güzel dimi Sayan Hanım? Ben teşekkür ediyorum.Küçücük bir parça sıkıntılardan uzaklaştırıyorsa ne mutlu bana..selam, sevgi ve mutluluklar diliyorum.
YanıtlaSilTürküler özümüzdür. Paylaşım ve açıklamalar için, emeğiniz için, tanıtımınız için teşekkür ediyorum. Yaptığınız kaybolmakta, unutulmakta olan kültürel değerlerimizin bir kez daha gün yüzüne çıkarılmasıdır. Bu bağlamda tekrar emeğinize sağlık diyorum...
YanıtlaSilBen de,paylaşımlarımla ilgili teşvik edici değerli yorumlarınız için çok teşekkür ediyorum.selam ve saygılar..
YanıtlaSilHayırlı Cumalar sevgili dostum,arkadaşım,sırdaşım....
YanıtlaSilYa Rabbi… Ey yücelerin yücesi Allah’ım seni tesbih ve tasdik ederim Bütün noksan sıfatlardan tenzih ederim Sen bağışlayansın merhamet edensin Senden bugünün ve gelecek günlerin hayrını istiyorum, bu günün ve yarının şerrinde sana sığınırım Nefsimin ayağımı kaydırmasına, şeytanın beni kötüye sevk etmesine izin verme Yarabbim Habibim dediğim o güzel insanın ahlakıyla ahlaklandır beni O’nun gibi hayırlı bir kul, mümin ve Allah aşığı olmayı diliyorum senden Dini ancak sana halis kılarak iman eden, yürekten tövbe edep, ıslah eden, sana sımsıkı sarılan müminlerden eyle bizleri Eyyüb’ün ün sabrını, İbrahim’in tevekkülünü, Süleyman’ın ilmini, İsa’nın aşkını, Meryem’in iffetini, Hatice’nin edebini, Yüce peygamberimizin ahlakını ihsan et bizlere Sana layık, Seni çok seven kullardan, kamil iman sahibi müminlerden olmayı nasip et ya Rabbi.… Allahım, azâbından rızana, affına, senden yine sana sığınıyorum. Allahım, doğu ile batıyı birbirinden uzak tuttuğun gibi, beni de günahlardan uzak tut. Allahım, sonunda küfür olmayan bir iman ve yakîn, dünya ve ahirette şerefini kazandıracak bir rahmet ihsan et. Allahım, bize bizimle günahlarımız arasında engel meydana getiren bir korku, cennete ulaştıracak bir itaat, dünya musibetlerini kolaylaştıracak bir inanç ver. Allahım, hayatımı her türlü hayrın artmasına, ölümümü her türlü kötülükten kurtuluşa vesile kıl. Allahım, korkmayan kalpten, kabul edilmeyen duadan, doymayan nefisten ve fayda vermeyen ilimden sana sığınırım. Allahım, bizleri hidayette olan ve hidayete ulaştıranlardan eyle. Erzeli ömürden, cimrilikten, fakirlikten sana sığınırım. Sana ibadet etmede Sana şükür etmede Seni zikr etmede bizlere yardımcı ol… Allahım, sen affedicisin, affetmeyi seversin, bizleri de affet… AMIN…Sevgilerimle Muammer...
Aminn.. Aminn..Aminn.. Bu ne kadar güzel bir dua.. Ne mutlu bana Allah'a hamd olsun, sizler gibi değerli dostları nasip ettiği için.. Sizin de cumanız hayırlara vesile olsun. Dualarınız kabul olsun Muammer Bey.
YanıtlaSilSelam ve saygılarımla..
Çok severim ve çok söylerim birde etek sarı diye olması lazım bana çok hisli ve anlamlı gelir ruhum başka alemlere dalar dinlerken ve söylerken:( sevgilerimle...
YanıtlaSilEvet türkülerimiz biziz bizi anlatır. O nedenle dinleyen herkes kendinden bir şeyler bulur.. Söylediğin türküyü de fırsat bulunca araştırırım sevgilerimle öpüyorum canım..
YanıtlaSil2 hafta önce ikiz oğullarımı erken doğum sebebiyle 2 gün arayla toprağa verdim... :( Bu aralar içten içe bu türkü aklıma geliyordu Urfa'yla hiçbir bağlantım olmamasına rağmen... Dedim kesin bunu benim gibi acılı bir anne yazdı... Hikayesini araştırayım dedim ve yazınıza denk geldim... Allah razı olsun paylaşımınız için... Bir gördüğüm yavrumun gözleri de tıpkı türküdeki gibi kara karaydı :( ey türküyü yazan kaderdaşım kavuşmuşsundur inşallah yavruna, darısı başıma :( o güne Rabbim dayanma gücü versin ve bir daha evlat acısı yaşatmasın inşallah :(
YanıtlaSil