Dünyanın Sorunu Cahillerin Özgür ve Küstahça Hareket Etmesidir

Cahil kelime olarak; iş bilmez, bilgisiz, tecrübesiz anlamlarına gelen ve halk arasında yol-yordam, ilim-irfandan yoksun olan kimse olarak nitelendirilir.

Cahil kimse, erdemli doğru ve araştırıp öğrenmeyi kendine ilke edinmiş, akıllı bilgili kimselerden uzaktır. Çünkü kendini olduğundan fazla büyük görme hastalığına tutulmuş olup, tevazudan yoksundur. Cahil, her şeyin dış yüzünü görür, kabukta kalır. Her şeyi bildiğini sanır, boş iddialarda bulunur. Dediğim dedikçidir, yanıldığını kabul etmez. Çünkü o, etrafı ancak gördüğü gibi değerlendirir. Fazla detaya girmez. Ben bilirim, benim dediğim doğrudur zihniyetindedir. Kendi düşüncesinde olmayanı ötekileştirir. Kitleleri birleştirmek yerine ayrıştırıcı politikalar üretir.

"Cahil kimse meyve vermeyen ağaca benzer" atasözünde ifade edildiği gibi, etrafına pek fayda sağlayamaz. Eğitim almak ya da almamak bu kimselerin cehaletinin üzerinde pek de etkili olmaz. Günlük yaşamımızda bu özelliklere sahip kimselerle, kimi zaman iş yerinde arkadaşımız, şefimiz, müdürümüz, patronumuz; sokağımızda, mahallemizde, sitemizde, apartmanımızda komşumuz, iş yaptırmak zorunda olduğumuz bir kurumda yardımına ihtiyaç duyduğumuz kurum çalışanı olarak diyalog halindeyiz. Öylesine cahilce bir tutum sergiler ki; işgal ettiği makam yer ve konum birbiriyle tamamen zıttır.

Hatta kimi zaman tv de izlediğimiz, gazetede okuduğumuz, hasbelkader bir yere gelmiş olan ve düşünmeden cahilce söylemlerde bulunan, bizi şaşırtan, "adam nasıl bakan, milletvekili, vali, amir, memur" olmuş dediğimiz kimseler görürüz. Bir işgal ettiği makama, konumuna bir de hareketlerine bakarız da, bu insan bu makama, bu duruma nasıl getirilmiş? Diye, kendimize sorarız.

İlk bakıldığında kendilerinden kattıkları çok fazla bir nitelikleri olmamasına rağmen, hasbel kader sahip olduğu durumu kendi lehlerine çevirmede üstlerine yoktur. Cahilce tutumlarını kabul edilmez bulursunuz. Her hareketlerinde düşünme, kontrol etme, bilgi gibi olgulardan uzak özgürce davranış sergilerler. Karşı tarafın bilgisi, eğitimi tecrübesi bu kimselerin gözünde önemsenmeye değer bulunmadığı gibi, aksine onları küçük düşürücü davranışlardan kaçınmazlar.


Bertrand Russel'in ifade ettiği gibi;


Dünyanın sorunu, akıllılar hep kuşku içindeyken aptalların küstahça kendilerinden emin olmalarıdır.”


Şuan gerek ülkemizin ve gerekse içinde bulunduğumuz dünyanın yaşanılmaz hale getirilmesinin belki de en önemli nedeni, cahillerin akıllılardan daha özgür ve küstahça hareket etmesidir...



Muhabbetle
Hanife Mert

Ye Kürküm Ye Devri..

Ye Kürküm Ye… 

Nasreddin Hoca’nın meşhur bir fıkrası vardır hani; ye kürküm ye diye. Hoca bir gün günlük kıyafetiyle bir meclise gitmiş. Pek itibar, hürmet görmemiş, sofraya da davet edilmemiş. Hocamız bu tabi, irfan ve feraset sahibi bir insan, sebebini anlamış bu durumun. Evine gitmiş güzel kıyafetlerini giymiş, üstüne de kürkünü. Tekrar aynı meclise gitmiş, bu defa hocaya büyük itibar etmişler, hürmet göstermişler ve sofranın başucuna oturtmuşlar. Hocaya her yemek ikram edildiğinde Hoca önce kürkünü uzatıp “ye kürküm ye” diyormuş. Tabi çevresindekiler anlam veremeyip, “Hoca kürk yemek yer mi?” diye soruyorlarmış. Hoca da biraz önce normal kıyafetlerimle geldim, sofraya oturamadım, kürkümle geldim sofranın başucuna oturdum, yemek onun hakkı mealinde bir cevap vererek anlayanlara güzel bir ders vermiş. 

Her ne kadar yıllar,yüzyıllar da geçse, bilim ilerlese de, atların, eşeklerin, katırların yerini arabalar, trenler, uçaklar alsa da, bilgisayar, internet icat edilse de, bilgi çağına girmiş olsak da, insanların değer yargıları, yaşam felsefeleri ve zihniyetleri değişmiyor. 

İnsanlar kişileri dış görünüşlerine, giyimine, kuşamına, mevkisine, makamına, rütbesine, malına, mülküne,kazancına göre değerlendirip insan yerine koyuyor.. 

Görünüş ve madde insanların ruhlarına o kadar işlemiş ki. Bütün değer yargıları, şekil, görünüş ve madde üzerine bina edilmiş. Şeklin güzelse adamsın, paran varsa adamsın, zenginsen adamsın, mevki makam sahibi isen adamsın gibi.. Demek bu Nasreddin Hoca zamanında da böyleydi şimdi de böyle. Halbuki bizim kültürümüz edebi, ahlakı, ilimi, irfanı değerli görürdü. En değerli varlıklar olarak bunları kabul ederdi. Ahlak, ilim, irfan artık yok, para, ev, araba, mevki, makam var. 

Tüm bu değer yargılarımızın madde üzerinde yoğunlaştırılması, toplumda saygı, sevgi, hoşgörü, dostluk, vefa, yardımseverlik gibi değerlerin kaybolmasına neden olduğunu görüyoruz. 

Yoldan geçen yayaya çarpıp kaçan sorumsuz, ruhsuz insanların olduğu gibi, yerde yatıp canı yanarak kurtarılmayı bekleyen, kimseye yardım etmek yerine sadece bakıp geçen kişileri görüyoruz. . 

en çok üzen şu gözlemim oldu: Kendini dindar olarak tanımlayan ve görünüşte dini hassasiyetleri diğer insanlardan daha fazla olanlar da aynı. Onlar da tamamen saygılarını, hürmetlerini madde, para odaklı hale getirmişler. 

Belki çok genelleyici, karamsar ve kötümser bir yazı oldu. Ancak değer yargıları ahlak, edep, ilim, irfan temelinde kurulu insanlar olduğunu biliyorum ve benim  saygı ve hürmetim onlara... Parasına,  makamına,  arabasına, yazlığına, kışlığına değer biçenlere, fakiri güçsüzü ezenlere, yetimi yerenlere  değil...
sevgi ve muhabbetle

Hayatta Kararlar Birer Kibrittir..

Adamın biri bilge bir kral olmakla un salmış olan kralın yanına gider.

Krala şunu sorar ‘Efendim söyleyin bana hayatta özgürlük var mıdır?’

Kral ‘Elbette’ der, ‘Kaç bacağın var senin? ‘

Adam soruya şaşırarak ‘İki efendim’ der.

Kral ‘Pekâlâ, tek bacağının üstünde durabilir misin? 

‘ ‘Elbette’ diye cevap verir adam. Kral ‘O halde hangi bacağın üstünde duracağına karar ver’. Adam biraz düşünür ve sol bacağı üstünde durmaya karar verir. 

’Tamam’ der kral ‘Simdi de öteki bacağını kaldır.’ Adam şaşırır ‘Bu imkânsız kralım’ der. ‘Gördün mü? ‘ der kral ‘ Özgürlük budur. Sadece ilk kararı almakta özgürsün. Ondan sonrasında değil.’

Tiziano Terzani’nin ‘Atlıkarıncada Bir Tur Daha’ adli kitabında okuduğum bu küçük öykü yıllardır tartışılan özgürlük kavramı üzerinde bir kez daha düşünmeme yol açtı. 

Hayat gerçekten böyleydi. İlk kararı alıyordun ve gerisi o ilk karara bağlı olarak gerçekleşiyordu. Hayat hata kabul etmiyordu. 

İlk kararın doğruysa isler yolunda gidiyordu ama eğer yanlış bir karar aldıysan, herşey zincirleme yanlış gidiyordu.

Mesela mesleğini seçerken… Hasbelkader, iyi düşünmeden, yeteneklerinin farkında olmaksızın bir meslek seçtiğinde omür boyu işini zorla yapmaya mahkûm oluyordun. İşinin başındayken başka bir iş yapmayı özlüyordun.

Ama biliyordun ki; özgürlüğünü kullanmış ilk kararı vermiştin ve Yeniden başlama cesaretin yoktu. Bazı insanlar vardı hayatta… 

Onlar ise her şeyi ardlarında bırakıp yeniden başlayacak kadar cesurlardı.

Ama sen onlardan biri olamıyordun. Bunca emek bunca çalışmayı sanki çöpmüş gibi bir çırpıda atıveremiyordun. 

Oysa göz ardı ettiğin bir şey vardı. Hayat çok kısaydı Ve mutsuz olduğun islerle zaman öldürmek ayni zamanda ruhunu öldürmekle es anlamlıydı.

Evlilik konusunda da iyi karar vermek gerekiyordu. 

Yanlış bir karar aynı evde yaşayan iki düşman yaratabilirdi. Aşk zorunluluğa dönüşebilir ve hayatını cehenneme çevirebilirdi. İlk kararı alıyordun, bu konuda özgürdün, ama devamında senin kararına bağlı olmayan pek çok şey gerçekleşiyordu.

 Hayat kararlardan ibaretti ve kararlar birer kibritti.

Doğru yerde ateşlediğinde seni ısıtacak ateş, çorbanı kaynatacak ateş oluyordu, yanlış yerde ateşlediğin vakit ise içinde bulunduğun evle birlikte seni de yakıyordu..